İlçemizin Tarihi

Çerkeş’in, büyük olasılıkla M.Ö. 41-32 tarihlerinde Roma Generallerinden Antonios tarafından, Antonipolis adı ile kurulduğu ve ilk kuruluş yerinin Aydınlar (Kızıllar) köyü olduğu sanılmaktadır. Bu köyde bulunan arslan heykelleri, steller gibi arkeolojik buluntular bu görüşü doğrulamaktadır.

İlçe’nin adına ilişkin iki rivayet vardır; Birincisi, Ulusu Çayının verimli olması nedeni ile etraftaki köylerin, dört bir yandan gelip yerleşmeleri ve dört yol ağzında bulunması sebebi ile, dört köşe anlamına gelen Ciharköşe adının verildiği; Bir diğeri ise, ilçenin bulunduğu arazinin ova ve toplanmaya elverişli olması sebebi ile, sefere çıkacak askerlerin burada toplandığı ve asker toplayan anlamına gelen Çeriçeken adının verildiğidir. Zamanla Çerkeş adını aldığı söylenmektedir.

Çerkeş Osmanlı idari taksimatında 1860 yılında ilçe olmuştur.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Çerkeş:

1899’da yayınlanan Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Çerkeş’ten şu şekilde söz edilmektedir;

“Çerkeş Kengırı toprağında subaşılıktır. 150 akçalık kazadır. Yeniçeri serdarı, sipahi kethüda yeri vardır. Şehir bir bayır dibinde olup 300 haneli bir camii, bir hamamlı, 40–50 dükkânlı bir beldeciktir.

1. Murat yakınlarından Silahtar Mustafa Paşa burada 150 Ocaklı, 100 dükkânlı bir han yaptırmak suretiyle kasabayı imar etmiştir. Lakin ömrü vefa etmediği için kiremit örtülü kalmıştır. Haftada bir gün köylüler gelerek bir pazar kurulur.”

Evliya Çelebi’nin Silahtar Mustafa Paşa tarafından yaptırıldığını söylediği han, eskiden Çerkeş’te Kervansaray olarak bilinen ve yıkıldıktan sonra şimdiki çarşının kurulduğu handır. Evliya Çelebi Çerkeş’e geldiği sırada Çerkeş’te Vardar Ali Paşa ve İpşir Mehmet Paşa muharebesi olmuştur.

Gene Çelebi, Çerkeş kazasında on iki divan olduğunu da haber vermektedir. Dağlık arazide tarlalar az ve köyler 5-10 hanelik olduğu için birbirine yakın 3-5 köye bir muhtar tayin olunur ve bu köylerin heyeti mecmuasına divan denirdi.